Certyfikacja CE wyrobów budowlanych w Unii Europejskiej i znak budowlany B w Polsce

Rynek wyrobów budowlanych jest niezwykle konkurencyjny i wymagający. Aby móc legalnie wprowadzać swoje produkty na rynek Unii Europejskiej i Polski, producenci muszą spełnić szereg wymogów prawnych i technicznych. Znak CE lub znak budowlany B to nieodzowne elementy tego procesu. W tym artykule przybliżymy informacje, kogo dotyczą te regulacje, czym jest wyrób budowlany, jakie są zasady certyfikacji, jaka dokumentacja jest niezbędna, na czym polega Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP) oraz jak sporządzić Deklarację Właściwości Użytkowych i Krajową Deklarację Właściwości Użytkowych.

Kogo obowiązuje certyfikacja CE i znak budowlany B?

Jeśli jesteś producentem, importerem lub dystrybutorem wyrobów budowlanych, to prawdopodobnie obowiązują Cię przepisy dotyczące certyfikacji CE lub znaku budowlanego B. Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 (tzw. CPR – Construction Products Regulation), każdy wyrób budowlany objęty normą zharmonizowaną musi być oznakowany znakiem CE. Oznacza to, że Twoje produkty mogą być swobodnie wprowadzane na rynek całej Unii Europejskiej, jeśli spełniają określone wymagania.

W Polsce dodatkowo obowiązuje znak budowlany B, który dotyczy wyrobów nieobjętych normami zharmonizowanymi ani Europejskimi Ocenami Technicznymi (EOT). Jeśli więc Twój produkt nie podlega unijnym normom, ale chcesz wprowadzić go na polski rynek, musisz uzyskać znak budowlany B zgodnie z krajowymi przepisami.

Co to jest wyrób budowlany?

Wyrobem budowlanym jest każdy produkt lub zestaw produktów, który jest wytwarzany i wprowadzany do obrotu w celu trwałego wbudowania w obiekty budowlane lub ich części. Właściwości takiego wyrobu wpływają na spełnienie przez obiekty budowlane podstawowych wymagań, takich jak:

Bezpieczeństwo konstrukcji
Bezpieczeństwo pożarowe
Higiena, zdrowie i środowisko
Bezpieczeństwo użytkowania i dostępność obiektów
Ochrona przed hałasem
Oszczędność energii i izolacja cieplna
Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych

Przykłady wyrobów budowlanych to m.in. cegły, cement, okna, drzwi, izolacje, rury, systemy wentylacyjne i wiele innych.

Zasady certyfikacji CE i znaku budowlanego B

Certyfikacja CE (Znak CE)

Proces certyfikacji CE jest wieloetapowy i wymaga dokładności oraz skrupulatności. Oto główne kroki, które musisz podjąć:

Identyfikacja norm zharmonizowanych lub EOT: Sprawdź, czy dla Twojego wyrobu istnieje norma zharmonizowana (hEN) lub czy możesz uzyskać Europejską Ocenę Techniczną. Normy te określają wymagania, jakie musi spełniać Twój produkt.
Określenie systemu oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych: W zależności od rodzaju wyrobu i jego wpływu na bezpieczeństwo, przypisany jest odpowiedni system (1+, 1, 2+, 3 lub 4). System ten określa zakres badań i kontroli, jakie musisz przeprowadzić.
Przeprowadzenie badań typu wyrobu: Musisz przeprowadzić badania laboratoryjne, które potwierdzą właściwości Twojego produktu. W zależności od systemu, badania mogą być wykonane przez producenta lub niezależną jednostkę notyfikowaną.
Wdrożenie zakładowej kontroli produkcji (ZKP): To kluczowy element zapewniający, że każdy wyprodukowany wyrób jest zgodny z deklarowanymi właściwościami. ZKP obejmuje kontrolę surowców, procesu produkcji oraz wyrobu końcowego.
Sporządzenie deklaracji właściwości użytkowych (DoP): To dokument, w którym deklarujesz właściwości użytkowe swojego wyrobu zgodnie z normą zharmonizowaną.
Oznakowanie wyrobu znakiem CE: Po spełnieniu wszystkich wymagań możesz umieścić znak CE na swoim wyrobie, co jest równoznaczne z deklaracją zgodności z unijnymi przepisami.

Znak Budowlany B

Jeśli Twój wyrób nie podlega normom zharmonizowanym ani EOT, ale jest objęty polskimi normami lub specyfikacjami technicznymi, musisz uzyskać znak budowlany B. Proces ten obejmuje:

Identyfikację krajowych norm lub specyfikacji technicznych, krajowej oceny technicznej: Sprawdź, jakie krajowe przepisy odnoszą się do Twojego wyrobu.
Przeprowadzenie badań i oceny zgodności: Podobnie jak w przypadku certyfikacji CE, musisz przeprowadzić odpowiednie badania potwierdzające właściwości wyrobu.
Wdrożenie ZKP: Zakładowa Kontrola Produkcji jest również wymagana na poziomie krajowym.
Sporządzenie krajowej deklaracji właściwości użytkowych: Dokument ten jest odpowiednikiem DoP, ale odnosi się do polskich norm i przepisów.
Oznakowanie wyrobu znakiem budowlanym B: Po spełnieniu krajowych wymagań możesz oznakować swój wyrób znakiem budowlanym B.

Dokumentacja Techniczna

Niezależnie od tego, czy ubiegasz się o znak CE, czy znak budowlany B, musisz przygotować dokumentację techniczną. Jest ona podstawą do wykazania zgodności wyrobu z odpowiednimi wymaganiami i powinna zawierać:

Szczegółowy opis wyrobu: Rysunki techniczne, specyfikacje, przeznaczenie.
Wyniki badań i testów: Raporty z badań typu, certyfikaty, wyniki kontroli.
Procedury ZKP: Opis systemu kontroli jakości w Twoim zakładzie.
Kopie certyfikatów: Jeśli korzystałeś z usług jednostek notyfikowanych lub akredytowanych laboratoriów.
Deklaracje zgodności: DoP lub Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych.

Pamiętaj, że dokumentacja techniczna musi być przechowywana przez co najmniej 10 lat od wprowadzenia wyrobu na rynek.

Zakładowa Kontrola Produkcji (ZKP)

Zakładowa Kontrola Produkcji to systematyczne działania mające na celu zapewnienie, że każdy wyrób opuszczający Twój zakład jest zgodny z deklarowanymi właściwościami. ZKP obejmuje:

Kontrolę surowców i materiałów: Upewnij się, że materiały używane w produkcji spełniają określone normy.
Nadzór nad procesem produkcyjnym: Monitoruj parametry produkcji, aby zachować spójność jakościową.
Kontrolę wyrobu końcowego: Przeprowadzaj regularne testy i kontrole jakości wyrobów gotowych.
Szkolenie personelu: Twoi pracownicy powinni być świadomi procedur i wymagań jakościowych.
Prowadzenie dokumentacji: Rejestruj wszystkie działania związane z kontrolą jakości.

Deklaracja Właściwości Użytkowych i Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych

Deklaracja Właściwości Użytkowych to dokument, w którym oficjalnie deklarujesz, że Twój wyrób spełnia określone właściwości użytkowe zgodnie z odpowiednią normą zharmonizowaną. DoP powinna zawierać:

Numer DoP: Unikalny identyfikator dokumentu.
Dane producenta: Nazwa, adres, informacje kontaktowe.
Opis wyrobu: Typ, przeznaczenie, klasa.
Lista deklarowanych właściwości: Konkretne parametry techniczne i ich wartości.
System oceny zgodności: Informacja o zastosowanym systemie (np. 2+).
Informacje o jednostce notyfikowanej: Jeśli była zaangażowana w proces oceny zgodności.

Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych jest analogicznym dokumentem stosowanym na potrzeby znaku budowlanego B. Sporządzana jest na podstawie polskich norm i przepisów. Powinna zawierać podobne informacje co DoP, ale odnosić się do krajowych wymagań.

Podsumowanie

Proces certyfikacji wyrobów budowlanych może wydawać się skomplikowany, ale jest niezbędny dla zapewnienia bezpieczeństwa produktów na rynku. Znak CE i znak budowlany B ma pokazać klientowi, że wyrób spełnia określone normy i może być bezpiecznie używany w budownictwie.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w zakresie certyfikacji CE, wdrożenia Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) czy przygotowania dokumentacji technicznej, jesteśmy do Twojej dyspozycji. Nasz zespół ekspertów w CEMARK pomoże Ci przejść przez cały proces krok po kroku, zapewniając zgodność z obowiązującymi przepisami i normami.

Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak możemy Ci pomóc w osiągnięciu sukcesu na rynku wyrobów budowlanych.