Modernizacja maszyny i CE

Modernizacja maszyn przemysłowych jest niezbędnym krokiem dla wielu firm, które chcą poprawić bezpieczeństwo i efektywność swoich procesów produkcyjnych. Jednak każda zmiana w maszynie wiąże się z koniecznością przeprowadzenia oceny ryzyka i odpowiedzenia na pytanie, czy doszło do głębokiej modernizacji? W przypadku głębokiej modernizacji maszyny należy nadać oznaczenie CE. Jeżeli nie doszło do głębokiej modernizacji, maszyna zostaje dostosowana do minimalnych wymagań dla maszyn zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.

W nowym rozporządzeniu w sprawie maszyn (UE) 2023/1230 wprowadzono definicję „Istotniej modyfikacji”, potocznie nazywaną „głęboką modernizacją”.

„Istotna modyfikacja” oznacza zmianę w maszynie lub produkcie powiązanym, która jest dokonana fizycznie lub cyfrowo po ich wprowadzeniu do obrotu lub oddaniu do użytku. Taka zmiana nie była przewidziana ani zaplanowana przez producenta i ma wpływ na bezpieczeństwo maszyny lub produktu, wprowadzając nowe zagrożenia lub zwiększając istniejące ryzyko. Taka modyfikacja wymaga:

• Dodania osłon lub urządzeń ochronnych, które wymagają modyfikacji istniejącego systemu związanego z bezpieczeństwem; lub
• Zastosowania dodatkowych środków ochronnych w celu zapewnienia stateczności lub wytrzymałości mechanicznej maszyny lub produktu powiązanego.

Szczegóły dotyczące Istotnej Modyfikacji

• Zmiana fizyczna lub cyfrowa: Modyfikacja może obejmować zarówno fizyczne zmiany w konstrukcji maszyny, jak i zmiany w jej oprogramowaniu lub systemach sterowania.
• Bezpieczeństwo: Każda zmiana, która wpływa na bezpieczeństwo użytkowania maszyny, wprowadzając nowe zagrożenia lub zwiększając ryzyko, jest uznawana za istotną.
• Nowe zagrożenia: Istotna modyfikacja może tworzyć nowe zagrożenia, które wcześniej nie istniały, lub zwiększać ryzyko związane z istniejącymi zagrożeniami.

Przykłady Istotnej Modyfikacji

• Fizyczna modyfikacja: Dodanie nowego modułu do maszyny, który zmienia sposób jej działania i wymaga zmiany systemu bezpieczeństwa.
• Cyfrowa modyfikacja: Aktualizacja oprogramowania maszyny, która wpływa na jej funkcje bezpieczeństwa, wprowadzając nowe ryzyko.
• Zmiany konstrukcyjne: Zmiana struktury maszyny, aby zapobiec awariom mechanicznym, które były wcześniej nieprzewidziane.

Zmiany w maszynie a CE

Modernizacja maszyn przemysłowych polega na wprowadzeniu zmian technicznych mających na celu poprawę ich funkcjonalności, bezpieczeństwa oraz wydajności. Może to obejmować wymianę podzespołów, dodanie nowych funkcji, czy też integrację z nowoczesnymi systemami automatyki. Warto jednak pamiętać, że każda ingerencja w konstrukcję czy sterowanie maszyny wymaga przeprowadzenia oceny ryzyka.

CE a remont maszyn

Certyfikacja CE to potwierdzenie, że produkt spełnia wszystkie wymogi Unii Europejskiej dotyczące zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Posiadanie znaku CE jest obligatoryjne dla maszyn wprowadzanych na rynek UE i odpowiada za to producent lub upoważniony przedstawiciel. Należy zaznaczyć, że remont maszyny nie wymagana ponownej certyfikacji maszyny. Użytkownik ma przeprowadzi remonty, konserwacje, naprawy zgodnie z instrukcjami obsługi producentów.

Kroki do uzyskania certyfikacji CE po głębokiej modernizacji urządzenia

Pierwszym krokiem jest szczegółowa analiza zakresu modernizacji. Należy określić, jakie elementy maszyny zostały zmienione i jak wpływają one na bezpieczeństwo i ogólne funkcjonowanie urządzenia. Następnie trzeba zaktualizować dokumentację techniczną maszyny, uwzględniając wszystkie wprowadzone zmiany. Dokumentacja ta jest kluczowym elementem procesu certyfikacji CE. Wszelkie modyfikacje muszą być poddane analizie ryzyka, aby upewnić się, że nie wprowadziły nowych zagrożeń. Analiza ta powinna być przeprowadzona zgodnie z normą EN ISO 12100. Kolejnym etapem jest przeprowadzenie niezbędnych testów i kontroli, które potwierdzą, że zmodernizowana maszyna spełnia wszystkie wymagania dyrektyw i rozporządzeń przewidujących oznaczenie CE. Po zakończeniu wszystkich testów i uzyskaniu pozytywnych wyników można wystawić deklarację zgodności, która potwierdza, że maszyna spełnia wszystkie wymagania unijne.

Wymogi CE po modernizacji maszyny

Zmodernizowane maszyny (po głębokiej modernizacji) muszą spełniać te same wymogi CE, co nowe urządzenia. Obejmuje to zarówno aspekty mechaniczne, jak i elektryczne, a także bezpieczeństwo użytkowania. Każda modernizacja musi uwzględniać bezpieczeństwo mechaniczne, takie jak osłony, kurtyny czy urządzenia zatrzymania awaryjnego. Zmiany w układzie sterowania mogą wpłynąć na poziom bezpieczeństwa zgodnie z normą EN ISO 13849-1, dlatego konieczne jest przeprowadzenie odpowiedniej analizy. Modernizacja może wpłynąć na poziom hałasu i wibracji emitowanych przez maszynę. Należy upewnić się, że są one w granicach norm określonych przez dyrektywy.

CE dla zmodernizowanych urządzeń — korzyści z posiadania aktualnej certyfikacji

Aktualizacja CE dla maszyn po głębokiej modernizacji umożliwia legalne użytkowanie maszyny na terenie UE oraz zapewnia bezpieczeństwo pracownikom. Certyfikacja CE jest dowodem na to, że firma dba o bezpieczeństwo swoich pracowników co może przyciągnąć nowych inwestorów.  Posiadanie nowoczesnych, certyfikowanych maszyn pozwala firmie konkurować na rynku i spełniać wysokie standardy produkcyjne. Oprócz oznaczenia CE, należy zapewnić dostosowanie maszyny do dyrektywy narzędziowej 2009/104/WE, czyli w Polsce minimalnych wymagań zgodnie Rozporządzeniem. Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.

Certyfikacja CE po zmianach w maszynie — co musisz wiedzieć?

Modernizacja maszyn to proces, który może znacznie zwiększyć wydajność i funkcjonalność urządzeń przemysłowych. Jednak każda zmiana wymaga uwzględnienia wymogów prawnych i przeprowadzenia oceny ryzyka. Wprowadzenie istotnej modyfikacji wymaga ponownej oceny zgodności maszyny z obowiązującymi normami i przepisami bezpieczeństwa. Producent lub osoba dokonująca modyfikacji musi zapewnić, że maszyna nadal spełnia wszystkie wymagania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu. Współpracujemy z firmą Technoma sp. z o. o., która specjalizuje się w bezpieczeństwie maszyn, automatyzacją produkcji oraz modernizacją maszyn.