Zatrzymany towar przez urząd celny – procedura uszlachetnienia wyrobu

Temat: Zatrzymany towar przez urząd celny – procedura uszlachetnienia wyrobu

Większość towarów wprowadzanych do obrotu na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) pochodzi z krajów trzecich, w związku z czym nie ma tak swobodnego przepływu towarów przez granice, jak na terenie EOG. Produkty importowane z krajów trzecich na granicy często poddawane są kontroli i zatrzymywane przez urząd celny. Podczas kontroli często wychodzą braki formalne, tj. brak deklaracji zgodności, instrukcji obsługi czy tabliczki znamionowej ze znakiem CE. Również często same urządzenia nie spełniają wymagań technicznych, które wymagane są przez dyrektywy i normy. Przy niespełnieniu odpowiednich wymagań urząd celny zatrzymuje towar na granicy, co wtedy zrobić?

PROCEDURA NAPRAWCZA

Kontrola towaru i jego zatrzymanie na granicy wiążę się z dużym stresem. Do tego urząd celny prosi nasz o informacje i czynności, o których często nie mamy pojęcia. Pytanie, jakiego możemy się spodziewać, to co robimy z towarem? I tutaj dostaniemy 3 możliwości:

Odesłanie towaru;
Utylizacja towaru;
Procedura naprawcza.

Ze względu na małą opłacalność pierwszych dwóch czynności, skupimy się na opisaniu procedury naprawczej (często nazywanej procedurą uszlachetnienia wyrobu). Procedura ta dzieli się na 2 rodzaje:

Procedura przetwarzania pod kontrolą celną;
Procedura składu celnego.

PROCEDURA SKŁADU CELNEGO

Działania w zakresie tej procedury przeznaczone są dla „małych” niezgodności, przede wszystkim formalnych. Najczęstsze zapytania o pomoc w odprawie celnej dotyczą:

Braku deklaracji zgodności – często dostawca wysyła certyfikat zgodności z jednostki badawczej, a nie deklarację zgodności wystawioną przez producenta. Przy odprawie należy okazać deklarację zgodności. W większości aktów prawnych wymagane jest, aby deklaracja była w języku kraju, w którym towar wprowadzany jest do obrotu;
Braku tabliczki znamionowej z oznaczeniem CE – niezgodność najczęściej dotyczy albo naniesieniu przez dostawcę tzw. „china export” (nieproporcjonalny znak CE) lub albo braku znaku CE;
Braku oznaczenia importera – jeżeli producent nie ma przedstawiciela na ternie EOG, to na wyrobie należy podać pełne dane importera;
Braku instrukcji obsługi – również często problem dotyczy tłumaczenia instrukcji na j. kraju, gdzie wyrób jest wprowadzany do obrotu. Do tego nie polecam tłumaczenia „Ctrl+C – Ctrl+V” przez ogólnie dostępne programy. Inspektorzy często wyłapują takie tłumaczenia, które w większości przypadków nie mają żadnego sensu.

Jeżeli producent ma dopełnione wszystkie czynności związane z oznaczeniem CE, to uzupełnienie brakujących niezgodności powinno odbyć się szybko i bezproblemowo. W innym wypadku czeka nas dużo pracy, a co za tym idzie koszty usunięcia niezgodności mogą przekroczyć wartość wyrobu.

PROCEDURA PRZETWARZANIA POD KONTROLĄ CELNĄ

Procedura ta stosowana jest przede wszystkim przy większych niezgodnościach, np. gdy importowana maszyna nie spełnia wymagań technicznych, tj. brak osłon, wyłączników awaryjnych, kurtyn bezpieczeństwa. Na początek podpisujemy z producentem upoważnienie do działania w jego imieniu na terenie UE, ustalamy z urzędem celnym czas i miejsce dostosowania maszyny do wymagań prawnych. Po akceptacji działań przez urząd możemy zabrać się za modernizację urządzenia. Pierwszym krokiem powinna odbyć się ocena ryzyka, która będzie stwierdzać jakie są niezgodności i co należy przebudować na maszynie, aby spełniała wymagania. Do tego w międzyczasie tworzymy całą dokumentację potrzebną do oznakowania CE. Po zmodernizowaniu maszyny, wystawieniu deklaracji zgodności oraz naniesieniu tabliczki ze znakiem CE informujemy urząd o zakończeniu procedury naprawczej. Wtedy urząd celny przyjeżdża na miejsce sprawdzić, czy rzeczywiście wszystko zostało zrobione i dostosowane. Po pozytywnej ocenie dostosowania maszyna zostaje odebrana.

Podobnie procedura wygląda z innymi wyrobami, np. środkami ochrony indywidualnej. Często brakującym dokumentem jest certyfikat badania typu, który może zostać wydany tylko przez jednostkę notyfikowaną. Uzyskanie tego typu certyfikatu wiąże się ze skompletowanie całej dokumentacji technicznej oraz przeprowadzeniem badań w jednostce akredytowanej na zgodność z normą zharmonizowaną. Dopiero po tych czynnościach jednostka notyfikowana po pozytywnej ocenie wystawia certyfikat badania typu, którego numer wpisuje się w deklaracji zgodności. Może się okazać, że podczas badań wyrób nie jest zgodny z daną normę i nie da się go poprawić. W takim przypadku pozostaje tylko utylizacja wyrobu lub odesłanie go do producenta lub innego państwa spoza EOG.

Jak widać z powyższego opisu, procedura ta wymaga dużego zaangażowania pod względem czasowym i kosztowym. Przed podjęciem decyzji o stosowaniu procedury przetwarzania pod kontrolą celną warto oszacować opłacalność inwestycji. Warto zaznaczyć, że nawet „stare” maszyny importowane na teren EOG traktowane są jak „nowe”, czyli muszą posiadać oznaczenie CE oraz deklarację zgodności. Mówimy tutaj nawet o maszynach z lat 60.

PODSUMOWANIE

Zatrzymany towar to koszmar każdego importera. Każdy przed zakupem i sprowadzeniem towaru powinien poprosić o dokumentację, aby sprawdzić jej poprawność. Mówimy tutaj przede wszystkim o deklaracji zgodności, instrukcji obsługi, tabliczce znamionowej oraz o certyfikatach z jednostek badawczych (jeżeli są wymagane). Przy większych zamówieniach, np. maszynach warto poprosić o ocenę ryzyka maszyny lub samemu zlecić przeprowadzenie takiej oceny. Działania te zminimalizują ryzyko wystąpienie niezgodności oraz niepotrzebnych kosztów przy odprawie celnej. Jeżeli mają Państwo wątpliwości co do dokumentacji lub budowy urządzenia to zapraszamy do kontaktu.